♥pakiSayRan aNg kaMatoUran sa bUwak♥

by: ArciLe S. PadrigaO

Nasayod ka ba nga ang buwak giingong simbolo o hulagway sa usa ka malipayong tawo diin dili kani mamahimong maanyag kung wala ang tumang pag-atiman ug pag higugma niini?

Daghan ang nagkadaiyang klase sa buwak. May gitawag nga kalatsusi, baby’s breath, rosas, sunflower ug daghan pa. tipik lamang kini sa nilibo nga klase sa maanyag nga buwak ug mahumot nga buwak.

Ang buwak tood man kinahanglanun kini sa panag adlaw-adlaw natong gibuhat. Dili malimod nga bisag wai okasyonkini tataw nga halinon kayo. Ilabi na kung adlaw sa panaghigugmaay, ang mamalitay murag som nga midamog sa matam-is nga pagkaon.

Apan, ang atong gikahinamang mga buwak nagkinahanglan gayod ug tumang pag-atiman. Si Lourdes Lliup, 57, lumad nga taga Baranggay Lawaan miingon nga sulod sa 20 ka tuig niyang pag atiman ug buwak kini dili jud lalim. “Ang buwak mura gyud ug batang gamay, dapat atimanon pirme ug di pasagdan. Sama sa atong gitawag nga hanging flower mao ang orchids, inanay jud ang pag-atiman ana kay malaws mana sla”, dugang pa ni Manang Lourdes.

Sa akong pagpanaghinabi ni Manang Lourdes, akong nasuta nga ang iyang mga pananom nga buwak himsog ug nindot kayo ang pagtubo.

“Ang akong paagi sa pagpatubo niini kay pinaagi lamang sa natural nga proseso. Migamit ako ug tipik lamang nga gidaghan sa fertilizer ug dili gayod dapat pasobraan.” Sumala pa ni Manang Lourdes. Dugang pa niya, ang bunot sa lubi diin mao’y gitamnan sa iyang rosas ug antorium mao’y usa sa mga hinungdan nganu dali ang pagpamuwak ug himsog ang pagtubo niini.

Tood man, daku gayod ang kita ni Manang Lourdes kada Dominggo ilabi na kung ihatod niya kini sa merkado. Apan, kung ang tanang butang adunay gikahadlokan, may sama pa ang mga buwak. Mosaka gayod ang kulba sa pareha ni Manang Lourdes nga tigtanum ug buwak kung adunay bagyo o bisag igo lang kakusog sa uwan , ang ilang man gud mga buwak malata.

Si Gloria Gomez, 42, ug taga Baranggay Minglanilla mihatag ug mga saktong paghipos sa mga buwak kun aduna may bagyo. Sumala sa iyang gipangsulte nga ang gusto mananom ug mamaligya sa buwak dapat adunay saktong payag-payag o greenhouse para dili kini madaot kung adunay mga kalamidad nga moabot.

sama sa ilang giingon ang pagpanum dili sayon. Labi na ang buwak nga kabahin sa atong kinaiyahan. Tanan matang atong pakisayran. Atong pirme hinumduman nga kita, sila, siya, kamo ug ako kalakip niini.